Organizatorem Dni Księstwa Brzeskiego jest Urząd Miasta i jemu powinno się podpowiedziec pomysł takiej wystawy.
Jak mi wiadomo wspaniala kolekcja Pana Naczyka powstała w Niemczech z zakupów na tamtejszym, bogatszym niż nasz, rynku antykwarycznym. Teraz rzeczywiście wyzbywa się swoich zbiorów na allegro,dając w ten sposób innym kolekcjonerom możliwość uzupełnienia ich kolekcji.
Troszkę odświeżę ten temat, bo znowu zaczęłam się bawić w porównania - dawniej i dziś - tak jak kawałek wcześniej z rynkiem, tak teraz ze sgraffito na murze przy ul. Chopina - może nie do końca tak jak wcześniej, ale idea została zachowana.
Smutny wydaje mi się fakt, że właściwie tego sgraffito już nie ma
Post Jadore mogę uzupełnic informacją o twórcy tego sgrafitta. Wykonał je Jan Borowczak (1931-1984) rzeźbiarz, grafik, pedagog związany mocno z Opolszczyzną a w początkowym okresie swej działalności zawodowej z Brzegiem, tutaj razem z żoną zaczynali działalnośc pedagogiczną, ucząc plastyki w naszych szkołach. W okresie przygotowań do obchodów 1000-lecia Polski (1966 rok) wykonał to właśnie sgrafitto na murze sąsiadującym z budynkiem parafii Św. Krzyża, od strony Placu Moniuszki. Zaniedbane i niekonserwowane przez lata dzisiaj już praktycznie nie istnieje.
Borowczak jest też autorem m.in. słynnej "opolskiej Nike" na Placu Wolności w Opolu, pomnika Martylologii Jeńców Wojennych w Łambinowicach, pomnika Matki Polki w Raciborzu. Szkoda, że Brzeg nie potrafił zadbać o to niewątpliwie interesujące dzieło, które byłoby znakomitą pamiątką po brzeskim okresie życia niebanalnego artysty.
Ostatnio zmieniony przez tadjurek 2010-01-01, 21:11, w całości zmieniany 2 razy
Wysłany: 2010-02-22, 00:17 Dawna fotografia ratusza
To zdjęcie ratusza znalazłem w sieci, pochodzi ono z książki Denkmäler Deutscher Renaissance (Zabytki niemieckiego renesansu), Karl Emil Otto Fritsch, Verlag von (wydawnictwo) Ernst Wasmuth, Berlin 1891. Mimo że obok zamku widok ratusza stanowi najczęstszy brzeski motyw rycin i fotografii, to jednak to zdjęcie o wysokiej rozdzielczości zawiera szereg interesujących szczegółów. Widzimy więc cały wianek bud (coś na kształt ówczesnej galerii handlowej), które ongiś okalały ratusz. Na prawo od pomnika widoczna jest pomalowana w pasy budka strażnicza, należąca do odwachu (Hauptwache), znajdującego się przy południowej ścianie ratusza. Najciekawszym i zarazem chyba zupełnie nieznanym elementem jest dawna tarcza zegara (powiększone zdjęcie powyżej).
Ratusz_zegar.JPG
Plik ściągnięto 7435 raz(y) 45,06 KB
Ratusz_widok.JPG
Plik ściągnięto 217 raz(y) 353,46 KB
Ostatnio zmieniony przez Dziedzic_Pruski 2010-02-22, 00:20, w całości zmieniany 3 razy
Ciekawe czy ta obecna tarcza to "polski wklad". Chcociaz nie jest zla, to tarcza na zdj. z poczatku wieku ujmuje chociazby detalami (slonce po srodku). Ty wlasnie rozni sie architektura niemiecka od naszej obecnej. Przygladajac sie zdjeciom lub pocztowkom sprzed wojny mozna zauwazyc nie znaczace wydawac by sie moglo detale jak np. zegary na chodnikach, estetyczne slupy ogloszeniowe, figurki, fontanienki, pomniki... Te "detale" wziete razem stanowia jednak niesamowity klimat, bez nich miasto wyglada jak wyglada.
ps
Zawsze mnie zastanawialo dlaczego na tarczach zegarow, ktorych godziny oznaczane sa cyframi rzymskimi, godzina 4 przedstawiana jest jako IIII, a nie jako IV. Zna ktos moze odpowiedz na to pytanie?
Ostatnio zmieniony przez kwm 2010-02-23, 19:28, w całości zmieniany 1 raz
dzieki, za link. W sumie na forum, zalozyciel watku ma podobne pytanie do mojego, podobne, dlatego, ze zauwazyl to tylko na zegarze ratusza w Glubczycach, a ja polecam wycieczke chociazby do zegarmistrza, aby przekonac sie, ze wiekszosc zegarow (sciennych, stojacych...) posiada godzine IIII, zamiast IV. 6 jest juz przedstawiane jako VI. To ze w sredniowieczu zapisywano w ten sposob po rzymsku 4, nie jest wytlumaczeniem. Przeciez nigdzie indziej nie spotyka sie tego zapisu.
Polecam przeczytać artykuł o liczbach rzymskich w wikipedii link, z którego pozwolę sobie zacytować: odejmowanie przy zapisywaniu cyframi rzymskimi jak przy zapisie IV czy IX albo XC nie było popularne w zapisie stosowanym przez Rzymian, a upowszechniło się dopiero w średniowieczu. Niemiecka wersja podaje tu trochę więcej informacji: chodziło o to, by uniknąć zapisywania 4 jednakowych znaków pod rząd: IV = 4 (miast IIII), IX = 9 (miast VIIII), XL = 40 (miast XXXX), XC = 90 (miast LXXXX). Na większości cyferblatów z rzymskimi cyframi czwórka przedstawiana jest rzeczywiście jako IIII, na co znalazłem następujące wytłumaczenia:
1. wszystkie oznaczenia godzin można w tym wypadku utworzyć z 20 cyfr I, 4 cyfr V i 4 cyfr X, co pozwala na bardziej racjonalne użycie form odlewniczych lub szablonów
2. IV to inicjał rzymskiego boga Jowisza (IVPPITER), który nie powinien być stosowany dla rzeczy przyziemnych
3. przy takim zapisie obie połowy cyferblatu zawierają po 14 jednakowych elementów i są przez to symetryczne i wyważone.
Przy okazji warto sobie uzmysłowić, że znaki graficzne – litery i cyfry nie spadły z nieba, lecz kształtowały się poprzez stulecia. Tą tematyką zajmuje się paleografia, jedna z nauk pomocniczych historii. Poniższy link prowadzi do niemieckiej strony poświęconej tematyce krzyży pokutnych – przy końcu znajduje się tam tabela obrazująca ewolucję cyfr indo-arabskich od II w n.e. aż do czasów Dürera (1525).
kwm napisał/a:
Ciekawe czy ta obecna tarcza to "polski wklad". Chcociaz nie jest zla, to tarcza na zdj. z poczatku wieku ujmuje chociazby detalami (slonce po srodku)
Zdjęcie z dawną tarczą (ze słońcem i z jedną wskazówką, podobnie jak w przypadku zegara na ratuszu wrocławskim) pochodzi przypuszczalnie z lat 80-tych XIX w. - na pewno po roku 1878 (w listopadzie tego roku odsłonięto pomnik Fryderyka Wielkiego, widoczny na zdjęciu) i przed rokiem 1891 (rok ukazania się pracy, z której zdjęcie pochodzi).
Tarcza nam znana widoczna jest zaś na zdjęciach z przełomu XIX i XX w., ale nie udało mi się niestety dotąd ustalić dokładnej daty jej założenia.
Ostatnio zmieniony przez Dziedzic_Pruski 2010-02-23, 23:07, w całości zmieniany 6 razy
Wysłany: 2010-03-12, 16:07 Brzeg, prospekt z roku 1939, cz. 1
Przedstawiony tu prospekt został wydany w roku 1939 przez Zarząd Miejski w nakładzie 15 tys. egzemplarzy i miał za zadanie popularyzację i promocję Brzegu. Tekst zawiera, szczególnie na wstępie, silne akcenty ideologiczne, charakterystyczne dla czasów, w jakich powstał. Co ciekawe, tylko raz (i to chyba przez pomyłkę) pada tu nazwa Piastowie, poza tym zakamuflowana jako „książęta brzescy”. Jest to bardzo symptomatyczne, gdyż Brzeg był zawsze dumny ze swych związków z Piastami, co znalazło wyraz w m.in. nadaniu ich imienia reprezentacyjnej ulicy miasta (łączącej dworzec z centrum). Jak pisałem w jednym z poprzednich przyczynków, również ulicę Piastowską przemianowano wówczas na Księcia Jerzego. Mamy tu więc typowy dla systemu totalitarnego przykład naginania historii pod kątem zapotrzebowania ideologicznego.
Brzeg rejencja Wrocław – piękne miasto ogrodów nad Odrą
Brzeg, stare książęce miasto nad Odrą, jako stolica jednego z księstw śląskich był również nieprzerwanie centrum wschodnioniemieckiej kultury. Zamek książęcy wraz z bogato zdobionym portalem, powstały w 2. połowie XVI w. oraz otoczony wieńcem zabytkowych kamieniec ratusz wraz ze swymi licznymi szczytami oraz górującą nad miastem wieżą stanowią znane i wspaniałe świadectwa wschodnioniemieckiego renesansu. Silna twierdza odrzańska była wielokrotnie oblegana: w roku 1642 bezskutecznie przez Szwedów, w 1741 zdobyta przez Fryderyka Wielkiego, a w 1807 przez Napoleona, który rozkazał zniesienie fortyfikacji. 10.04.1741 roku Fryderyk Wielki rozegrał przed bramami Brzegu, pod Małujowicami, swą pierwszą zwycięską bitwę. Stojący przez ratuszem pomnik młodego zwycięzcy, dzieło rzeźbiarza Süßmanna-Hellborna (wł. Louis Sußmann-Hellborn, 1828-1908), liczne pamiątki „Starego Fryca” na kamienicach i ulicach (w tym miejscu prospekt zawiera błąd: zdanie jest niekompletne, brak w nim m.in. orzeczenia; miało zapewne być: są dobitnym tego świadectwem, lub coś w tym rodzaju).
Mimo licznych pożarów oraz konieczności nowoczesnego budownictwa użytkowego starówka zachowała w dużym stopniu swój dawny charakter i jest bogata w zabytki: gotycki kościół zamkowy (wybudowany w roku 1368) ze wspaniałymi sarkofagami Piastów, średniowieczny kościół farny (wybudowany w latach 1370 – 1417) z ozdobnymi renesansowymi epitafiami i słynnymi barokowymi organami, renesansowy zamek książąt brzeskich z dwoma wspaniałymi portalami, bogato zdobionymi obramieniami drzwi i okien oraz pozostałościami arkad w dziedzińcu ( w zamku znajduje się bogate w zbiory muzeum regionalne), malowniczy ratusz w stylu niemieckiego renesansu z godną obejrzenia salą posiedzeń rady, pochodzącą z czasów Fryderyka Wielkiego, kościół katolicki w stylu baroku jezuickiego oraz wiele starych kamienic mieszczańskich, w tym najbardziej znamienna – trójszczytowa kamienica Rynek 26, pochodząca z roku 1621, z frontową fasadą pokrytą bogatą siecią ornamentów.
Prężnie rozwijające się miasto nad Odrą, dzięki swemu położeniu przy ważnych szlakach komunikacyjnych oraz dzięki zapleczu w postaci żyznych ziem, posiada kwitnący handel i rzemiosło oraz znaczący przemysł: fabryki produkujące cukier i wyroby cukrowe, skóry, papier, cygara, piece, maszyny. Brzeg jest też ważnym ośrodkiem administracyjnym i siedzibą wielu urzędów. Liczba mieszkańców wynosi 33 000.
Wodociągi ze źródlaną wodą, kanalizacja, gazownia i elektrownia, czysty i dobry bruk, zadbane zieleńce, godne polecenia gospody i nowoczesne dzielnice mieszkaniowe zapewniają wszelkie wygody miasta preferowanego również przez rencistów (w tamtych czasach był to komplement).
Brzeg jest ważnym węzłem kolejowym (por. schemat połączeń na ostatniej stronie) z korzystnymi połączeniami turystycznymi w kierunku Sudetów, ponadto przez miasto przebiega trasa nr 5, prowadząca do 14. kilometra Autostrady Rzeszy.
W związku ze swą szczególnie zobowiązującą przeszłością, jak i położeniem na kresach, Brzeg ponosi jako miasto kultury zwiększone nakłady na jej ośrodki. Świadczą o tym rozbudowane szkolnictwo, zasobne biblioteki, wartościowe zbiory muzeum miejskiego, Grenzlandtheater (Teatr Kresowy), obejmujący swą działalnością duże obszary Śląska, oraz ambitne imprezy artystyczne i naukowe. Brzeg cieszy się również sławą miasta muzyki. W kościele farnym, którego wieże górują nad miastem, na wspaniałych barokowych organach, powstałych w latach 1724 – 1730 jako dzieło słynnego śląskiego organmistrza Michaela Englera, gra kantor Max Drischner, znany również poza granicami organista.
Kulturalne życie miasta będzie się w przyszłości skupiać w odrestaurowanym zamku książęcym, w którym mają się pomieścić muzeum regionalne, sala muzyczna, biblioteki, archiwa, ludowy ośrodek kształceniowy, sale konferencyjne i prelekcyjne (realizację tych planów przerwała wojna).
Wysłany: 2010-03-12, 16:14 Brzeg, prospekt z roku 1939, cz. 2
Jako miasto kresowe na zagrożonym wschodzie to śląskie przedmoście było stale świadome swej etnicznej misji. Ku czci ofiar wojny światowej w lasku miejskim powstał gaj bohaterów, godne miejce pamięci poległych (chodzi tu oczywiście o późniejszą kwadratówkę). Miejsce pamięci o Niemcach żyjących poza Rzeszą (Volksdeutsche)powstało w parku Juliusza Peppela w formie kamiennego kręgu. Po powrocie niemieckich braci do macierzy stało się ono miejscem uroczystości niemieckiej młodzieży. (Ostatnie zdanie wymaga szerszego wyjaśnienia. W wyniku traktatu wersalskiego, kończącego I. wojnę światową, powstania nowych państw (w tym Polski) i utraty terytoriów (przez Niemcy i Austrię), wielu etnicznych Niemców znalazło się poza granicami kraju. W odróżnieniu od Niemców będących obywatelami rzeszy (Reichsdeutsche), tę niemiecką diasporę nazywano Niemcami „ludowymi” (Volksdeutsche). Owa grupa etniczna posłużyła (dając się w tym celu ochoczo wykorzystać) jako pretekst rewizjonistycznej polityki Hitlera. Opisane tu miejsce pamięci powstało na wzgórzu Hindenburga - późniejszej „górce Jerzego”, gdzie jeszcze można zobaczyć pozostałości, czyli wspomniany krąg z kamieni polnych, na których pierwotnie wyryte były nazwy terenów utraconych przez Niemcy w wyniku I. wojny światowej. Napisy zostały prawdopodobnie zatarte po wojnie i silnie zwietrzały przez tych kilkadziesąt lat. Gdy byłem tam ostatnio, udało mi się odczytać, a raczej domyślić się, tylko jednego napisu: Hultschiner Ländchen - kraik hulczyński (czes. Hlučínsko), skrawek Górnego Śląska, utracony przez Niemcy na rzecz Czechosłowacji. W pracy „Brieg, Bauten erzählen“ Dorothea Tscheschner podaje, że kamienie znaleziono w roku 1934 w wykopie pod fundamenty miejskiej kasy oszczędności (bank PKO) przy skrzyżowaniu dzisiejszych ulic Staromiejskiej i Chrobrego (umieszczenie skarbca w piwnicach wymagało dokonania wykopów o głębokości sięgającej 5 m). Inicjatorom utworzenia miejsca pamięci z pewnością nie przeszło nawet przez myśl, że nie tylko nie uda się trwale odzyskać utraconych terenów, ale że i sami wkrótce na zawsze utracą swą ojczyznę. Taka bywa niekiedy ironia historii.) Jako miejsce masowych wieców ludowych NSDAP
(partia nazistowska) w głębokiej fosie w ramach wspólnej pracy
(czyli „czynów społecznych”) powstaje potężna scena dla uroczystości ludowych (mowa tu oczywiście o brzeskim amfiteatrze; prace przerwane z początkiem wojny ukończono po jej zakończeniu).
Na straży wschodniej rubieży w Brzegu, będącym zawsze ważnym placem broni, stoi silny garnizon.
Fakt, że Brzeg jest miastem ogrodów, potwierdza każde zdjęcie lotnicze. Starówka otoczona jest pasem zadbanych parków i zieleńców, przebiegającym w miejscu dawnych fortyfikacji. Stuletnie lipy ocieniają biegnące zygzakiem alejki, a w starej fosie szemrze potok , spiętrzając się w kilku miejscach w stawy. Fontanny, kwietniki i trawniki, gaje palmowe i piękne rzeźby cieszą oko, malownicze grupy drzew obramiają ujmujące widoki wież starego Brzegu. Otoczone ogrodami, luźno rozplanowane, nowoczesne dzielnice mieszkaniowe bezpośrednio graniczą z parkiem Juliusza Peppela – laskiem miejskim o powierzchni 63 ha (lasek miejski (Stadtwäldchen) to pierwotna nazwa parku do roku 1911, kiedy to nadano mu imię Juliusza Peppela), w którym znajduję się restauracja ogrodowa (dziś nadleśnictwo), staw z łódkami i zwierzyniec. Obszerne boiska (mowa o stadionie) oraz zadbane ogródki działkowe przechodzą w żyzne gleby Równiny Odrzańskiej, której największą ozdobę stanowi rzeka, obramiona zielonymi błoniami i wielkimi lasami.
Brzescy entuzjaści sportu mają różnorakie możliwości rozwijania aktywności fizycznej. Oprócz wielu sal gimnastycznych i boisk, na obrzeżach miasta, w bezpośrednim sąsiedztwie lasku miejskiego, powstały duże tereny i urządzenia sportowe. Brzeski stadion o powierzchni 22 morg obejmuje boisko lekkoatletyczne, bieżnię żwirową o długości 400 m, tor kolarski o długości 400 m, betonowe boisko do piłki rowerowej oraz kilka boisk treningowych i stanowi rozszerzenie wcześniejszych urządzeń brzeskich klubów sportowych. Położone w otoczeniu wspaniałego krajobrazu duże kąpielisko (z plażą) o powierzchni tafli wodnej sięgającej 75 000 metrów kwadratowych, umożliwiające zawody wodniackie, cieszy się rosnącą masową frekwencją i jest ulubionym miejscem wypoczynku dla miasta i regionu. Rozliczne możliwości uprawiania sportów wodnych oferuje również Odra (kąpieliska, łodzie i regularna żegluga rzeczna do wycieczkowych miejscowości Lasu Odrzańskiego).
Podpisy pod ilustracjami
Widok zieleńców Bergela
Ozdobny plac na osiedlu zachodnim
Stuletnie lipy alejki promenady na dawnych wałach twierdzy
Staw z łabędziami przy promenadzie
Zieleńce za zamkiem książęcym (warto zwrócić uwagę na sygnaturkę na dachu rezydencji jezuickiej)
Na brzeskim kąpielisku
Widok z (okna) restauracji
Taras kąpieliska
Brzeski stadion
Katolicki kościół farny
Nie możesz pisać nowych tematów Nie możesz odpowiadać w tematach Nie możesz zmieniać swoich postów Nie możesz usuwać swoich postów Nie możesz głosować w ankietach Nie możesz załączać plików na tym forum Możesz ściągać załączniki na tym forum
Nasze Serwisy:
Nasze Serwisy:
