Jeżeli ktoś z Was ma odmiany winorośli prezentowane tu http://www.obstsortendatenbank.de/wat.htm i tu http://www.obstsortendatenbank.de/reb.htm , co jest możliwe, gdyż nasze wsie mają pełno jeszcze starych odmian, proszę o kontakt. Byłbym wdzięczny, gdybym mógł pobrać odrost głównego krzewu, mniejszy krzak z rozwiniętym korzeniem. Te odmiany są najbardziej rozpowszechnione po naszych wsiach, miastach i ogrodach, czyli Chrupka Złota ( Weiss Gutedel ) i Chrupka Różowa ( Roter Gutedel ) oraz Triumphrebe, czyli Triumf, który został wyhodowany w dziewiętnastym wieku przez polskiego botanika-amatora Urbańskiego z wielkopolskiego Pleszewa i stąd rozpowszechnił się w Niemczech :
triumphrebe_reb_tn.jpg
Plik ściągnięto 15391 raz(y) 9,77 KB
roter_gutedel_wat_tn.jpg
Plik ściągnięto 15391 raz(y) 22,55 KB
weisser_gutedel_reb_tn.jpg
Plik ściągnięto 15391 raz(y) 10,89 KB
Ostatnio zmieniony przez mulder 2013-04-13, 08:30, w całości zmieniany 2 razy
W jednej z naszych wsi odnalazłem krzewy, który są białymi krukami wśród poszukiwaczy starych odmian. Jedna z nich to prawdopodobnie Magdalenka Andegaweńska ( zdj. nr 033 ), a druga, w Brzegu przy domu na dawnym osiedlu kolejowym, winorośl, która może być wspominanym wyżej Triumfem ( 023 ). Mam zgodę obydwu właścicieli na pobranie jesienią sztobrów tych winorośli. Egzempalrze te wzbogacą moją kolekcję dawnych odmian, którą prowadzę w ogrodzie winoroślowym za Odrą. Najbardziej w takiej pracy cieszą okazy własnorecznie pobieranych
i ukorzenianych odmian, jak np. Weiss Gutedel ( Chrupka Złota ) z podbrzeskich wsi, których mam jeszcze ok. 20 sadzonek ( sukcesywnie rozdaję je chętnym od Opola po Wrocław, a dziś nawet jedna jedzie do Krosna - kontakt złapany przez jedno z forum winiarskich ), a także nieznanej winorośli z muru przykościelnego w Otmuchowie ( 5 sadzonek ) oraz nieznana winorośl z Lipek, o czym pisałem już rok temu ( z tej odmiany mam już krzew mateczny i 4 mniejsze, a około 4 sadzonki zostały rozdane znajomym ). O moim winoroślowym ogrodzie szerzej w innym miejscu i w innym czasie. Mieszkańcy naszych miast i wsi nie wiedzą często jakimi skarbami dysponują. Opolsko-dolnośląsko-lubuski region jest perłą starych odmian w skali całego kraju. I tu zaczyna tworzyć się nisza na działalność takich stowarzyszeń, jak choćby "Brzeska Wieś Historyczna".
023.JPG
Plik ściągnięto 196 raz(y) 131,74 KB
033.JPG
Plik ściągnięto 194 raz(y) 135,86 KB
Ostatnio zmieniony przez mulder 2013-08-03, 07:15, w całości zmieniany 2 razy
A pochwalę się pierwszymi owocowaniami na moich "starych młodych" krzewach.
Silvaner, krzew z 2011 r. i Weissburgunder ( również z 2011 r. ). Obydwie odmiany uprawiane na Śląsku do międzywojnia, obecnie popularne tez w Saksonii i w winnicach płd. zach. Polski. Riesling miał również kontolne grono, jednak uschło, odpadlo z niewiadomych przyczyn. Za to mam dwa kontrolne grona na przedwojennym Rieslingu z Sulechowa w woj. lubuskim ( dawniej Śląsk ), którego sztobry otrzymałem od jednego winiarza i ukorzeniałem je wiosną tego roku.
Dopiero wyprowadzm krzewy, stosując tradycyjną formę "na głowę", którą praktykowano przez stulecia
od Szampanii po regiony upraw winorośli Europy Środkowej, w tym Śląsk, do lat 50. XX w. "Kopferziehung", "gobelet", czyli "glowę" można oglądać w Ochli ( lubuska winnica historyczna ) i u mnie :
004.JPG Pinot Meunier, czyli "Młynarz" ( od białego nalotu na liściach przypominającego makę ) - stara odmiana, popularna w Czechach i Niemczech .
Plik ściągnięto 217 raz(y) 131,52 KB
Jules Guyot, Sur la viticulture du Nord-Est de France, Paris 1864.jpg
Plik ściągnięto 231 raz(y) 14,65 KB
Kopferziehung_332.jpg Tak przycina się winorośl po zimie.
Plik ściągnięto 191 raz(y) 51,11 KB
Ostatnio zmieniony przez mulder 2013-08-18, 10:15, w całości zmieniany 1 raz
Nasza śląska ziemia kryje niejedną ciekawostkę ampelograficzną. Rozglądając się po naszych wsiach i miastach, odkrywam zapomniane krzewy winorośli właściwej, które są jedynie wspomnieniem dawnych upraw. Jedną z nich, jednak nie należącą do gatunku vitis vinifera, ale będącą hybrydą jest Oberlin Noir. Powstał on jako krzyżówka winorośli szlachetnej o nazwie Gamay ( starej, francuskiej odmiany ) z vitis riparia, czyli winoroślą pachnącą pochodzacą z Ameryki Płn., a dokonał tego pan Oberlin w Alzacji ponad 110 lat temu. Obecnie uprawy tej odmiany są śladowe, ale nadal istnieją winnice w Ameryce Płd., Holandii, Belgii, Francji i Niemczech, w których kultywar ten cieszy się popularnością. Smaczku dodaje fakt, ze krzew ten odnalazłem we wsi Przylesie i pod nosem, czyli przy jednym z przedwojennych, wiejskich domów przy ul. Starobrzeskiej.
Pomimo tego, że wegetacja jeszcze nie zakończona, jednak ogłaszam zakończenie sezonu 2013. W ostatni czwartek zerwałem ostatnie trzy grona, z siedmiu zawiązanych w tym roku na jednym krzewie posadzonym w 2011 r., starej odmiany Silvaner. Winorośl ta, uprawiana niegdyś na Śląsku, dziś jest prawie zapomniana. W Polsce nie jest prowadzona - poza doświadczalną, niewielką uprawą prof. Liska z Instytutu Sadownictwa i Kwiaciarstwa w Sierniewicach ( nie wiem jednakże, jaką metodę i formę prowadzenia stosuje profesor wobec krzewów w winnicy, czy jest to szklarnia, czy też uprawa gruntowa ) - ze względu na zbyt późny termin dojrzewania ( połowa października ).
W moim ogrodzie w Kościerzycach Silvaner rośnie w szpalerze w ilości trzech krzewów ( jeden krzew mateczny pochodzący ze szkółki w Niemczech, dwa pozostałe to ukorzenione przeze mnie sadzonki ze sztobrów pobranych jesienią ub. r. z krzewu matecznego, który rósł od kwietnia 2011 do kwietnia 2013 r. w ogrodzie w Brzegu, skąd przesadziłem go do ogrodu winoroślowego "Viadrus" za Odrą ). Jagody Silvanera osiągneły w połowie września poziom 19 % Brix cukru, pestki zaczęły wybarwiać się na brązowo, co oznaczało, że spadał poziom kwasów. Wszystko przebiegało dobrze do momentu opadów trwających przez blisko trzy tygodnie. Spowodowało to spadek poziomu cukru do 17 % Brix, jednak później, po kolejnych słonecznych dniach, wróciły one do poziomu z połowy września. Silvaner będzie zapewne pretendował za rok do wyrobu pierwszego, amatorskiego wina. Osięgnięcie w połowie września tak wysokich cukrów pozwala twierdzić, że osiągnie on wystarczającą dojrzałość w okresie zbioru. W tym roku deszczowa pogoda od połowy września uniemożliwiła osiagnięcie wymaganych parmetrów, jednak na usprawiedliwienie dodam, że w Czechach i Niemczech aura również dała powody do narzekań. No cóż, Mittel Europa. Właśnie Europa Środkowa, Czechy, Niemcy - Saksonia, czy płd. zach. Polska - Śląsk ( a dokładnie Nizina Śląska ) i woj. lubuskie, to regiony, w których białe odmiany winorośli szlachetnej ( "vitis vinifera" ) mają największe szanse powodzenia w uprawach i mogą ze sobą skutecznie konkurować. Na Morawach czy w pobliskiej Saksonii ta szlchetna odmiana uprawiana jest od stuleci : http://www.deutscheweine....d0-63a5926daeec
Śląskie, nadodrzańskie zimy Silvaner znosi dobrze, stąd ma nadzieja związana z tą odmianą i kultywowaniem tradycji jej uparwy na naszej ziemi.
005.JPG W fazie winobrania ( grona nieco już uszczuplone ze względu na pobieranie jagód do pomiarów cukru, jak i z powodu notorycznego podjadania )- październik 2013 r.
Plik ściągnięto 153 raz(y) 132,43 KB
015.JPG Dojrzewanie - wrzesień 2013 r.
Plik ściągnięto 147 raz(y) 131,54 KB
002.JPG Dojrzewanie -sierpień 2013 r.
Plik ściągnięto 169 raz(y) 132,09 KB
004.JPG Owocowanie -lipiec 2013r.
Plik ściągnięto 140 raz(y) 134,23 KB
017.JPG Kwitnienie - czerwiec 2013 r.
Plik ściągnięto 134 raz(y) 128,08 KB
Ostatnio zmieniony przez mulder 2013-10-13, 08:57, w całości zmieniany 2 razy
I jeszcze zdjęcia ostatnich, zerwanych gron i krzewów winorośli w szpalerze (sierpień ) prowadzonych docelowo jako tradycyjna, stara forma "na głowę" ( 'kopferziehung").
By wątek ten zgodny był z tematyką działu, proponuję zmienić tytuł na "Ampelografia Brzegu i okolic", czy też "Dawne odmiany winorośli Ziemi Brzeskiej". Nie chciałbym, by moje wpisy traktowane były jako blog, ponieważ ich celem jest jedynie przedstawienie opisu odmian niegdyś i obecnie występujących na terenie naszej krainy, a które giną nieuchronnie, ulegają zapomnieniu. W skali kraju Śląsk, a szczególnie rejon opolsko-dolnośląski, jak też lubuski, są chlubnymi wyjątkami, gdzie występuje silne nagromadzenie szlachetnych odmian winorośli, które widujemy po naszych wsiach i miasteczkach, a które są jedynie wspomnieniem niegdysiejszych śląskich upraw winnych.
013.JPG
Plik ściągnięto 177 raz(y) 129,94 KB
006.JPG
Plik ściągnięto 151 raz(y) 136,29 KB
Ostatnio zmieniony przez mulder 2013-10-13, 09:10, w całości zmieniany 1 raz
Odnośnie starych odmian winorośli, to przeglądając zdjęcia przedwojennego Brzegu zauważyłem, że na zabudowaniach przyzamkowych, rozebranych w okresie międzywojennym, piął się przez dziesięciolecia winny krzew. Niestety jakość zdjęć nie pozwala powiększyć obrazu na tyle, by choć po kształcie liści domniemywać nazwę odmiany.
http://fotopolska.eu/4048...l?o=u147426&p=1 - widok z roku 1899.
http://fotopolska.eu/137413,foto.html?o=b13118 - rok 1900
http://fotopolska.eu/236059,foto.html?o=b13118 - lata 1920-1922
http://fotopolska.eu/246875,foto.html?o=u147426 - lata 1920-1925
Krzew ten prowadzony był jako "kordon" : http://www.fassadengruen....rdon/kordon.htm , ale został nieco zaniedbany i wymagał stosownego cięcia formującego.
Są również zdjęcia prezentujące domy pokryte winoroślą, stojące przy obecnej ul. Starobrzeskiej czy ul. Zielonej, ale na tylko na zdjęciach przeze mnie linkowanych widać winorośl na przestrzeni lat i pór roku. Co ciekawe, forma prowadzenia tych krzewów jest jeszcze zachowana po wsiach, ale też w samym Brzegu, gdzie w podobny lub identyczny sposób traktowane są do dziś stare winorośle. Na tej niemieckiej stronie http://www.fassadengruen....k/weinstock.htm można zorientować się w tych właśnie formach, które widujemy w naszym regionie. Jakże różnią się one od działkowych sposobów uprawy winorośli, dlatego warto myśleć nad tym, jak zachować dawne formy jako pewną tradycję.
002.JPG "Kordon" w jednej z podbrzeskich wsi. Odmiana winorośli to Weiss Gutedel, czyli Chrupka Złota.
Plik ściągnięto 153 raz(y) 143,16 KB
Ostatnio zmieniony przez mulder 2013-11-14, 17:44, w całości zmieniany 4 razy
Tak niegdyś wyglądały śląskie winnice, od Zielonej Góry po Racibórz ( tak też będzie wyglądała moja, czteroarowa winnica w Kościerzycach, a jak można zorientować się na wcześniejszych zdjęciach, powoli nabiera ona właśnie takiego kształtu. Powoli, bo winogrodnik bez cierpliwości i pokory nie nadaje się do tego fachu ) :
Wszystkie zdjęcia za:
http://dolny-slask.org.pl/
Mała ciekawostka o autralijskich winnicach założonych w połowie XIX w. przez polskich i niemieckich emigrantów z Wielkopolski i Śląska :
http://www.gazetalubuska....OWIAT/804365141
Ochla tradycyjna winnica.jpg
Plik ściągnięto 228 raz(y) 136,26 KB
dw3.jpg
Plik ściągnięto 173 raz(y) 179,72 KB
dw1.jpg
Plik ściągnięto 166 raz(y) 297,87 KB
dw2.jpg
Plik ściągnięto 166 raz(y) 196,54 KB
dawne winnice.jpg
Plik ściągnięto 177 raz(y) 420,69 KB
Ostatnio zmieniony przez mulder 2013-11-17, 15:52, w całości zmieniany 1 raz
Wracając do postu z dnia 1 września, w którym opisałem odmianę Oberlin Noir, chciałbym jeszcze przedstawić krzewy tej winorośli rosnące przy jednym z domów w Siołkowicach Starych, a które odnalazłem we wrześniu ubiegłego roku. Winorośl wyrasta z trzech pni obrastających dom i jednego pnia przy płocie. Posiadam już sztobry tej odmiany, które ukorzenię na wiosnę ( część przesłałem zaprzyjaźnionym winiarzom ) i wiele satysfakcji daje myśl, że w swojej kolekcji posiadać będę krzewy uprawiane jeszcze, jednak już w śladowej tylko ilości, w krajach "beneluksu". Odmiana ta bardzo dobrze zaaklimatyzowała się w śląskich warunkach, owocuje niezawodnie każdego roku i jest odporna, jak dało się to dotychczas zaobserwować, na choroby typowe dla winorośli. Mam nadzieję, że powstanie projekt prowadzony i współfinasowany przez samorząd lub władze wojewódzkie, by uchronić od zapomnienia opisywane w tym wątku kultywary, stare krzewy vitis vinifera.
Jednym z zamierzeń, które chciałbym zrealizować w tym roku jest mały rekonesans ampelograficzny na terenie dawnej garbarni. Przy budynkach pamiętających zamierzchłe czasy przedwojenne istnieje mały sad i pnie się parę krzewów winorośli. Mam nadzieję, że to coś godnego uwagi.
015.JPG
Plik ściągnięto 160 raz(y) 131,79 KB
013.JPG
Plik ściągnięto 181 raz(y) 133,95 KB
003.JPG
Plik ściągnięto 153 raz(y) 133,11 KB
007.JPG
Plik ściągnięto 167 raz(y) 134,11 KB
Ostatnio zmieniony przez mulder 2014-01-12, 19:02, w całości zmieniany 2 razy
Nasza śląska ziemia kryje jeszcze niejedną ciekawostkę ampelograficzną. Przeglądając zdjęcia z 2011 r. natrafiłem na jedno z nich prezentujące winorośl ze wsi Żłobizna. Na pierwszy rzut oka kształt dolnych liści wskazuje na królową dawnych winorośli, czyli Magdalenkę Andegaweńską lub Magdalenkę Królewską ( zdj. nr 006 ), która pochodzi z Francji, gdzie została wyhodowana w r. 1845. Popularna na Śląsku pod nazwą Koenigliche Magdalentraube. Podobnych krzewów w samym rejonie Brzegu naliczyłem parę sztuk. Kolejny przykład to winorośl z Przylesia, która może być klonem lub też samym, popularnym także w naszych winnicach - Blauburgunderem ( Pinot Noir lub klon tej odmiany zwany Pinot Noir Precoce ), ( zdj. nr 013,014 ), na co wskazują i liście i grona o jednakże termin dojrzewania sugeruje, że może być to inny stary "blauer"
( łatwo wyłowić stare odmiany, gdyż zaniedbane padają ofiarą mączniaków i szarej pleśni ). Sensacją w tym roku może okazać się zidentyfikowanie odmiany ( zdj. nr 047, 054 ), którą odnalazłem w 2011 r. w Lipkach ( posiadam trzy krzewy tej winorośli, a rozdałem blisko osiem jej sadzonek ). Obrys liści, kształt i kolor gron oraz charakterystyczne zawijanie się liści do środka, a ponadto sierpniowy termin dojrzewania sugerują, że winorośl ta może być zapomnianym Tauberschwarz ( w Czechach i Polsce zwanym Karmazynem ). Odmiana pochodzi znad rzeki Tauber w Niemczech, gdzie od dawnych wieków rozpowszechniała się w reszcie winiarskiej Europy, trafiając i na Śląsk. Do dziś uprawiana jest w Niemczech i Czechach oraz zielonogórskich winnicach, a można ją również spotkać w zaniedbanych, zarośniętych ogrodach winnych i winnicach zielonogórskich pamiętających przedwojennych gospodarzy. Wiele wskazuje na to, że typuję celnie w tym przypadku. Tauberschwarz znad Odry, czyli Oderschwarz. Kiedyż wreszcie ktoś zauważy, ile skarbów dawnego, zapomnianego świata uprawy winorośli zachowało się na naszych terenach ? I ciekawostka. Uprawy w Niemczech czy w Czechach i na Śląsku dotykały te same kataklizmy. Mała epoka lodowcowa w XV w. powodująca wymarznięcie, zniszczenia związane z działaniami wojny trzydzistoletniej, mrozy w II poł. XIX wieku doprowadzające do upadku wielu plantatorów i atak filoksery, choroby zabijającej winorośl, a zawleczonej do Europy z Ameryki Płn. pod koniec wieku XIX. Uprawy dźwigały się jednak z upadku, winiarze mozolną i ciężką pracą odbudowali winnice. Do dziś w niektórych regionach uprawy winorośli w Niemczech i Czechach zmorą senną plantatorów są, identycznie jak u nas, wiosenne przymrozki, zdarzające się zbyt mroźne zimy, gradobica, ale tylko w Polsce zawsze podnosi się krzyk, że to nieopłacalne i niedorzeczne. Na Śląsku możliwe i to bardziej niż w innych częściach kraju, czego dowody znajdujemy w już istniejących winnicach woj. śląskiego, opolskiego, dolnośląskiego i lubuskiego ( którego część należała przecież do Śląska ). Winorośl to nie zboże i wymaga jednak nieustannej pracy, stąd opór wielu. Szkoda, ale mam niegasnącą nadzieję, że to się zmieni.
Dawne winorośle. 006.jpg
Plik ściągnięto 160 raz(y) 197,83 KB
Dawne winorośle 014.jpg
Plik ściągnięto 164 raz(y) 207,16 KB
Dawne winorośle 013.jpg
Plik ściągnięto 143 raz(y) 275,55 KB
Dawne winorośle. 047.jpg
Plik ściągnięto 139 raz(y) 41,25 KB
Dawne winorośle. 054.jpg
Plik ściągnięto 158 raz(y) 38,43 KB
Ostatnio zmieniony przez mulder 2014-01-27, 21:30, w całości zmieniany 1 raz
W zeszłym roku, latem, podjechałem w poszukiwaniu starych odmian do pobliskich Myśliborzyc, gdzie w gopodarstwie, przy północnym zboczu Winnej Góry, moją uwagę zwrócił stary krzew. Podejrzewając, że jest on jednym z przedwojennych "blauerów", upewniłem się co do tego po rozmowie z właścicielem. Dodatkowo otrzymałem kilka innych, cennych informacji. Krzew choruje na wszelkie możliwe przypadłości trapiące winorośl szlachetną, stąd konieczność regularnego wykonywania oprysków przez gospodarza, a ponadto krzew ten to sędziwy strzec, blisko 80-letni, który przeżył pamiętną powódź z 1997 r., gdy woda sięgała okien na piętrze ( na marginesie warto dodać, że w całej dolinie rzecznej prawej strony Odry, wszystkie stare krzewy, których bez liku po wsiach, odbudowały się po zatopieniu powodzią tysiąclecia, co dowodzi, jaki wigor i chęć życia drzemie w starych winoroślach ). Ale do rzeczy. Jak już wiecie, kształt liści, kolor i wielkość gron mogą już wiele powiedzieć nt. danej winorośli. Tak też i było w tym przypadku, jednak nie podejrzewałem tego, co pojawiło się w domysłach i podczas konsultacji z innymi winiarzami-amatorami uprawiającymi stare odmiany. Otóż winorośl z Myśliborzyc to - zdaje się, ale pewność zyskam latem - Pinot Mounier, Schwarzriesling, Mullerrebe, czyli "Młynarz" ( w Czechach i Polsce znany pod nazwą "Młynarka" ), który jest spokrewniony blisko z innym "pinotem" będącym jego rodzicem ( możliwe też, że "Młynarz" jest klonem wspomnianej dalej odmiany ), czyli "Pinot Noir", który to jest protoplastą innych szlachetnych odmian, jak m.in. ta opisana w poście powyżej. Jeszcze celem wyjaśnienia. Nazwa "Młynarz" pochodzi od przypominającego mąkę białego nalotu na liściach tej winorośli.
To nie lada sensacja, gdyż odmiana ta, uprawiana w krajach winiarskich, u nas, czyli w rejonie płd. zach. Polski jest już prawie zapomniana. Posiadam w swojej kolekcji jeden krzew z niemieckiej szkółki, zatem będzie okazja porównać rośliny i zweryfikować teorię, a to dzięki temu, że życzliwy gospodarz wyraził zgodę jeszcze w ubiegłym roku, bym mógł pobrać sztobry do ukorzenienia. Jeżeli nawet moje 90% domysły nie sprawdzą się co do tej odmiany, to i tak jest to stary "blauer" wart wysiłu i satysfakcji z uprawy. Jak mówiłem już wiele razy, nasza śląska ziemia to kopalnia nieodkrytych pokładów wspomnień dawnych upraw winorośli szlachetenej, które należy ocalić od zapomnienia.
http://www.obstsortendate...osi=muellerrebe
008.JPG
Plik ściągnięto 136 raz(y) 134,8 KB
010.JPG
Plik ściągnięto 133 raz(y) 128,17 KB
009.JPG
Plik ściągnięto 167 raz(y) 134,64 KB
007.JPG
Plik ściągnięto 146 raz(y) 130,26 KB
011.JPG
Plik ściągnięto 150 raz(y) 125,56 KB
Ostatnio zmieniony przez mulder 2014-02-07, 07:15, w całości zmieniany 2 razy
Nie możesz pisać nowych tematów Nie możesz odpowiadać w tematach Nie możesz zmieniać swoich postów Nie możesz usuwać swoich postów Nie możesz głosować w ankietach Nie możesz załączać plików na tym forum Możesz ściągać załączniki na tym forum
Nasze Serwisy:
Nasze Serwisy:
