[PPB]

Od 10 do 13 maja w Brzegu odbywały się IX Konfrontacje Literackie „Syfon” 2007.

Konfesja

Konfrontacje rozpoczęły się spotkaniem autorskim w Galerii BCK w Ratuszu w czwartek 10 maja. Zebranych przywitał Radosław Wiśniewski i przedstawił zaproszonych autorów wierszy Artura Nowaczewskiego z Gdańska i Szymona Babuchowskiego z Katowic. Wyjaśnił też przy okazji tytuł spotkania – Psy Pana i motto przyświecające tegorocznym konfrontacjom – Bóg, proza, poezja. Motto jest skrótem myślowym, jakich coraz częściej używa się nawet w języku potocznym, a tytuł spotkania wywodzi się od nurtu w poezji polskiej otwarcie przyznającego się do konfesji katolickiej (Psy Pana – Domini Cannes (łac.)).
Obaj autorzy należą do najmłodszego pokolenia piszących wiersze i obaj świadomie wybierają nurt twórczości katolickiej z odniesieniami do Boga, Kościoła, tradycji.
Szymon Babuchowski (ur. 1977) wydał dwa tomiki wierszy: „Sprawy życia, sprawy śmierci” oraz „Czas stukających kołatek”. Współpracuje z „Gościem Niedzielnym”. Podczas spotkania przeczytał najnowsze wiersze z przygotowywanego tomiku, który będzie nosił tytuł: „Wiersze na wiatr”.
Artur Nowaczewski (ur. 1978) wydał tomik pt.: „Commodore 64”. Współpracuje z wydawnictwem „Topos”. Przeczytał wiersze z wydanego w 2005 roku tomiku „Commodore 64”, oraz nowe jeszcze niepublikowane. Prowadzi internetowy blog – www.nowaczewski.blog.pl. Przy prezentacji utworów szeroko opowiadał o motywach i okolicznościach powstawania każdego z nich. Często są to dialogi literackie z innymi autorami (np. Stanisławem Barańczakiem), polemiki (np. w obronie postaci komiksowych Kajka i Kokosza stworzonych przez J. Christę), często w wierszach utwierdzonych we współczesności zawiera motywy autobiograficzne (wyprawa z dziadkiem na działkę, dorastanie itp.). Często też odnosi się w wierszach do elementów kultury masowej – „Elegia dla Iana Curtisa”.
Po prezentacji utworów uczestnicy spotkania mieli możliwość zadawania pytań autorom. Głównym zagadnieniem było, czy otwarte przyznanie się w wierszach do nurtu twórczości katolickiej nie ogranicza w pewien sposób dotarcia do odbiorców, nie powoduje osłabienia przekazu, zawężenia grona odbiorców. Obaj otwarcie przyznali się do świadomego wyboru tego nurtu twórczości, podkreślając, że wiara jest istotnym składnikiem ich codziennego życia, więc musi być obecna także w twórczości literackiej. Przy czym odbiorcy, do których pisane są wiersze, niekoniecznie muszą mieć ten sam światopogląd. – Być może wiersz wychodzi od Boga i do Boga wraca przefiltrowany przez poetę – zastanawiał się Szymon Babuchowski. – Może Bóg chce, żebym pisał wiersze – wtórował mu Artur Nowaczewski. Obaj podkreślali, że wiersze są dla nich czymś bliskim modlitwie, rodzajem medytacji, wyciszenia, spojrzenia z dystansu na otaczającą rzeczywistość.

Karol Maliszewski

Był bohaterem drugiego spotkania autorskiego, które tego samego dania odbyło się w Galerii BCK w Ratuszu. Spotkanie poprowadziła Aleksandra Stanek, a tematem jego były „Zdania na wypadek śmierci” z najnowszego tomiku wydanego przez poetę we współpracy z redakcją brzeskiego kwartalnika literackiego „Red”. Karol Maliszewski jest krytykiem literackim, prozaikiem z tzw. „szkoły Berezy”, poetą. Najnowszy tom poezji Karola Maliszewskiego pt.: „Zdania na wypadek” jest wyborem wierszy, którego dokonał Radosław Wiśniewski.
Autor podczas spotkania żywiołowo recytował swoje wiersze, mówił o genezie ich powstania, warsztacie poetyckim, o tym co skłoniło go do przelewania myśli na papier. Zajmując się krytyką literacką oraz twórczością poetycką i prozatorską odnajdywał w sobie jakby kilka osobowości stojących wobec siebie w opozycji. Od wczesnej młodości charakteryzowały go poszukiwania środków wyrazu i wartości uniwersalnych w życiu człowieka. Podróże koleją, życie w stylu Stachury, plecak, w którym obok najpotrzebniejszych rzeczy zawsze był jakiś tomik poezji czytany całymi nocami to to, co kształtowało osobowość literacką poety. Autor mówił o przeżyciach osobistych, które skłoniły go do pisarstwa – śmierci ojca, kiedy był dzieckiem, miłości do koleżanki z klasy szkolnej, itp. Początki były trudne, wiele nieudanych utworów lądowało w koszu na śmieci do momentu, kiedy jego wiersze zostały dostrzeżone – był to impuls do dalszej intensywnej twórczości. Jest autorem „Dekalogu dla początkującego poety”, gdzie zawarł dziesięć rad, którymi powinni kierować się adepci pióra. – Z dystansu, po upływie czasu i nabraniu doświadczenia, „Dekalog” ten dziś wyglądałby zupełnie inaczej – mówił.
Jego najnowszy wybór wierszy pt.: „Zdania na wypadek” jest częścią tryptyku poetyckiego będącego w przygotowaniu. Drugi tom będzie nosił tytuł „Inwazja”, a trzeci „Inwazja umarłych”. Jest to poetycka próba komunikacji pomiędzy światem żyjących, a tymi, którzy odeszli, powstała na progu świadomości, próba porozumienia z zaświatami. Niezwykła była geneza powstania tomiku, którego pierwsze dwa egzemplarze wydrukował wrocławski prozaik Jerzy Pluta na domowej drukarce odnajdując wiersze w internecie. Jeden egzemplarz przesłał autorowi, a drugi zostawił sobie.
Karol Maliszewski w swoich wierszach wciela się w wiele postaci – kobietę pochyloną nad grobem bliskiej osoby, kobietę w dworcowym barze, wiele innych. Jego wiersze są reminiscencją z przeczytanej lektury, obejrzanych filmów, wydarzeń z życia codziennego. Tajemnicą dla niego samego jest jednak sposób, w jaki słowa ułożą się na papierze, często pisane w podróży pociągiem, samochodem. Proces powstawania wierszy jest długi, często wiersze ulegają zmianom, by zachować odpowiedni rytm słowa, który jak podkreśla autor, jest w wierszu najważniejszy. – Nie jestem w stanie ogarnąć procesów myślowych, jakie zachodzą przy pisaniu wierszy – mówi Karol Maliszewski i dodaje, że ci co nie wytrzymali napięcia psychicznego często kończyli szaleństwem – Wojaczek, Grochowiak, Stachura, Bobiński i wielu innych. Na koniec stwierdził: - Gdybym nie pisał, byłbym innym człowiekiem.

Rafał Ochociński