Istnieje wiele teorii starających się zracjonalizować i wyjaśnić antysemityzm (np. teoria "obcego", teorie współzawodnictwa ekonomicznego, także teoria "kozła ofiarnego", tłumaczenie antysemityzmu jako rezultatu ksenofobii, rasizmu, bigoterii religijnej). Wszystkie one wyjaśniają zjawisko antysemityzmu jedynie powierzchownie i nie mają charakteru uniwersalnego. Aby bowiem dotrzeć do odpowiedzi na to pytanie, należy zastanowić się, co jest wspólnym mianownikiem dla wszystkich Żydów niezależnie od epoki i miejsca ich zamieszkania. Nie był nim ani język (posługiwali się różnymi językami, np. hebrajski, aramejski, jidysz, ladino) ani pochodzenie etniczne (Żydzi wywodzą się z wielu grup i ras), ani społeczny status (stanowili zarówno biedotę jak i oligarchię przemysłową i finansową), ani ta sama kultura (Żydzi aszkenazyjscy i sefardyjscy).
Jedynym wspólnym mianownikiem łączącym wszystkich Żydów na przestrzeni tysiącleci była ich religia - judaizm.
Dlatego, to judaizm stanowi
pierwotne źródło antysemityzmu, którego indywidualne przejawy w różnych epokach były wywoływane przez jakieś konkretne, ale wtórne przyczyny ...