[Naczelna PP-B]

Brzeskie sprawy w województwie

Rozmowa z Jolantą Malinowską - radną Sejmiku Województwa Opolskiego

[b]Paweł Kowalczyk: Jest Pani już kolejną kadencję radną wojewódzką. Jakie cele stawia sobie Pani w tej drugiej, niedawno rozpoczętej, kadencji?
Jolanta Malinowska: Rzeczywiście, to już druga kadencja. Pierwsza kadencja, można tak powiedzieć, była swego rodzaju czasem na rozeznanie się w bieżących sprawach. Wówczas byłam w Regionalnym Komitecie Sterującym, jako przedstawiciel sejmiku. Stąd też moje zainteresowanie środkami unijnymi, a zwłaszcza sposobem ich pozyskiwania i rozdzielania. Zdobyłam wtedy wiedzę i doświadczenie, jak się poruszać w gąszczu przepisów i biurokracji. Niestety, biorąc pod uwagę środki unijne, przy rozdysponowaniu których samorząd wojewódzki uczestniczy, trzeba sobie zdać sprawę i jasno powiedzieć, że biurokracja i procedury jej towarzyszące oraz wielość norm i przepisów - jest ogromna. Obecnie, bez fałszywej skromności, mogę juz powiedzieć, że potrafię się już doskonale rozeznać się w tych przepisach. Jest mi po prostu łatwiej. Dzięki temu, jako radna sejmiku, mogę w pewien sposób, dopuszczany przepisami prawa, wspomóc gminy przy staraniach o środki z UE. Wydaje mi się, że gminy, radni i powiat powinni bardziej wykorzystywać radnych sejmiku wojewódzkiego z własnego terenu. Według mnie, podstawową rolą radnego wojewódzkiego jest pomoc niższym poziomom samorządu terytorialnego, powiatom lub gminom w dobrej i efektywnej współpracy z zarządem województwa i innymi instytucjami szczebla wojewódzkiego. Moim zadaniem jest harmonizacja takiej współpracy i ciągłe dążenie do zmaksymalizowania efektów tych wspólnych działań. To jest główny cel moich działań i chyba każdemu radnemu sejmiku taki powinien przyświecać.
Paweł Kowalczyk: Czy w poprzedniej kadencji dobrze się Pani współpracowało z gminami z terenu naszego powiatu?
Jolanta Malinowska: Ogólnie jestem zadowolona z tej współpracy. Jednak, jako bardzo ambitna osoba, wolałabym ją jeszcze - w obecnej kadencji - zintensyfikować. Szczególnie dobrze współpracowało mi się z gminą Olszanka, z przedstawicielami miasta Brzeg, zwłaszcza z obecnym wiceburmistrzem - Stanisławem Kowalczykiem. O dobrej współpracy mogę mówić także w kontekście Lewina Brzeskiego i gminy Lubsza.
Najwięcej chyba udało mi się pomóc gminie Olszanka. Takim sukcesem na sam koniec poprzedniej kadencji był projekt: Świetlica Wiejska Centrum Kultury i Rekreacji. W ostatniej chwili, dosłownie w ostatnim miesiącu poprzedniej kadencji, udało nam się sprawić by ten projekt, skazany na bycie w rezerwie, został zatwierdzony do realizacji. W ubiegłej kadencji, wspólnie z wójtem Lubszy, doprowadziliśmy do realizacji projektu chodnika we wsi Kościerzyce, który będzie współfinansowany ze środków UE. Sprawa była bardzo istotna dla tamtej społeczności, gdyż ta droga jest bardzo niebezpieczna dla dzieci, które chodziły nią do gimnazjum. To tylko niektóre przykłady współpracy z gminami z terenu naszego powiatu. Mogłabym podawać ich więcej. Nie o to jednak chyba chodzi. Myślę, że warto, korzystając z okazji, lekko zdopingować gminy do szerszej współpracy z radnymi wojewódzkimi. Inicjatywa współpracy powinna być obustronna. Warto pochwalić starostę brzeskiego Macieja Stefańskiego, który wyszedł z inicjatywą zapraszania na każdą sesję rady któregoś z trójki radnych wojewódzkich z terenu naszego powiatu. Może warto taką inicjatywę skopiować i przenieść na inne rady gmin czy miast?
Paweł Kowalczyk: Radny Dariusz Byczkowski wspomniał w ostatnim wywiadzie o interpelacji, którą złożyła Pani do Marszałka naszego województwa. Dotyczyła ona sposobu wyboru tzw. kluczowych projektów w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego. Czy może nam Pani przybliżyć efekty tego zapytania?
Jolanta Malinowska: Do sformułowania tej interpelacji skłoniły mnie pytania, jakie samorządowcy z terenu naszego powiatu zadawali na spotkaniach ze mną. Może na wstępie parę słów o samym Regionalnym Programie Operacyjnym. Głównym celem RPO województwa opolskiego jest zwiększenie konkurencyjności oraz zapewnienie spójności społecznej, gospodarczej i przestrzennej dla podniesienia atrakcyjności województwa opolskiego, jako miejsca do inwestowania i zamieszkania. W ramach RPO jest 7 osi priorytetowych. Na każdą oś jest założony inny podział środków. Najwięcej środków i głównym celem - jest wzmocnienie atrakcyjności inwestycyjnej i gospodarczej regionu. Przeznaczonych na tę oś jest aż 37% wszystkich środków, czyli 158 mln. euro. Łącznie wszystkich środków do wykorzystania w ramach RPO jest aż 427 mln euro. To potężna kwota! W ramach każdej osi różne podmioty mogą składać projekty. Gmina, w zależności od potrzeb, będzie składała swoje projekty do osi priorytetowej lub innej, którą uzna za najważniejszą. Ze wszystkich projektów wyłonionych zostanie 20 tzw. kluczowych, które nie będą podlegały procedurze konkursowej. Samorządowcy pytali mnie, w jaki sposób będą one wyłaniane. Dzięki interpelacji wiemy, że lista takich projektów jest wstępną propozycją przykładowych projektów kluczowych. Wiemy też, że powstała jedynie dla celów rekomendacji programu przez Komitet Rady Ministrów. Jest również zapewnienie zarządu województwa, że nie są to projekty ostateczne. Nie ma jeszcze jednolitego programu weryfikującego te projekty, według których będą one klasyfikowane. W momencie, kiedy sam Program Operacyjny zostanie wynegocjowany z Komisją Europejską, zostaną podane do publicznej wiadomości dokumenty, jakie beneficjenci tych środków będą musieli stworzyć. Myślę, że nastąpi to pod koniec drugiego kwartału tego roku. Mam nadzieję, że zatwierdzone projekty były rozłożone równomiernie na 12 powiatów naszego województwa.
Paweł Kowalczyk: Czy jakiś projekt z naszego powiatu mógłby się stać jednym z projektów kluczowych?
Jolanta Malinowska: Dużo obecnie mówi się na temat odkrytego kąpieliska przy ulicy Korfantego. O tym, czy taki projekt znajdzie się w grupie tych kluczowych, trudno w tym momencie dywagować. My, myślę tutaj o radnych wojewódzkich z terenu naszego powiatu, znając ten projekt i inne już dokładniej, na pewno będziemy rozmawiać z zarządem, który ostatecznie będzie weryfikował. Na pewno będziemy przekonywać o zasadności, że ten, a nie inny projekt na naszym terenie jest najważniejszy.
Paweł Kowalczyk: Na ostatniej sesji Rady Powiatu przedstawiała Pani problematykę związaną z wykonywaniem świadczeń zdrowotnych dla mieszkańców województwa opolskiego i analizę danych przedstawianych przez Centrum Zdrowia Publicznego w roku 2006. Czy w skrócie może nas Pani zapoznać z tym problemem?
Jolanta Malinowska: Sprawa jest bardzo obszerna. Postaram się jednak w skrócie przybliżyć pewne najważniejsze zagadnienia. Opolszczyzna jest dość specyficznym województwem, jeśli chodzi o problematykę ochrony zdrowia. Ma około miliona mieszkańców zaopcjowanych w NFZ. Niestety, w naszym województwie jest bardzo duża migracja. Jest to związane przede wszystkim z tradycją tego województwa. Dlatego ilość ubezpieczonych jest większa niż napływ środków do narodowego funduszu. Do tego należy jeszcze dodać ujemny przyrost naturalny, jaki występuje w naszym województwie oraz tendencję "ubytku" lekarzy w systemie. Niestety tendencja jest taka, że ubywa nam lekarzy. Starsi odchodzą na emerytury, a młodzi, którzy kończą studia wyjeżdżają na zachód. Głównie ze względów ekonomicznych. Z tego powodu, jako jedno z nielicznych województw, mamy możliwość podjęcia realizacji każdej specjalizacji przez lekarzy. Ale nie ma chętnych...
To jest realne i bardzo duże zagrożenie w realizacji dostępności świadczeń zdrowotnych dla mieszkańców naszego województwa. Była nawet rozważana przez zarząd województwa, i poruszana na Komisji Zdrowia, kwestia systemu stypendialnego dla studentów kierunków lekarskich. Taki system stypendiów miałby, choć na parę lat po studiach, zatrzymać młodych ludzi w naszym województwie. Na sesji Rady Powiatowej podjęłam temat poradni kardiologicznej. Poruszałem ten temat również na Komisji Zdrowia. Według mnie, potwierdzają to również badania statystyczne, największym zagrożeniem, a co za tym idzie z największą umieralnością - są związane choroby układu krążenia. Wydaje mi się, że w każdym powiecie poradnia kardiologiczna powinna być. Mam już zapewnienie ze strony Starostwa, że taką inicjatywę popiera. Podjęłam też rozmowy z dyrektorem Narodowego Funduszu Zdrowia o możliwości kontraktowania tych usług. Uzyskałam wręcz zapewnienie, że taka możliwość będzie, jeżeli tylko my stworzymy warunki. Wiem też o inicjatywie współfinansowania tej poradni przez miasto Brzeg. Wydaje się, że niebawem będziemy mogli taką poradnię w Brzegu otworzyć.
Paweł Kowalczyk: Informowała Pani także radnych powiatowych o nowych instytucjach tworzonych w Urzędzie Marszałkowskim.
Jolanta Malinowska: Tak. W tej chwili jest tworzone, jako jednostka Urzędu Marszałkowskiego, Opolskie Centrum Rozwoju Gospodarki. Centrum będzie jednostką budżetową województwa opolskiego, zajmującą się prowadzeniem polityki rozwoju województwa w zakresie tworzenia warunków rozwoju gospodarczego. Powstało po likwidacji Agencji Rozwoju Opolszczyzny. Na jej miejsce, żeby nie tworzyć nowej spółki w ramach struktur województwa, zostało powołane to Centrum. Przedmiotem działania tej jednostki będzie głównie promocja ofert inwestycyjnych gmin, powiatów, województwa, udzielanie informacji o warunkach inwestowania, udzielanie informacji statystycznych i ekonomiczno-prawnych, pośredniczenie w nawiązywaniu kontaktów pomiędzy partnerami biznesowymi, prowadzenie baz danych, przygotowywanie prac studyjnych, koncepcji i dokumentów programowych. Dlatego też warto, żeby o tym wiedziały powiaty, gminy oraz żeby zwracały się o pomoc w pracach nad przygotowywaniem projektów. Warto również wspomnieć o działalności Biura Informacyjnego Województwa Opolskiego w Brukseli. Biuro to współpracuje z pewną ilością gmin. Jest możliwość uzyskania stażu w tym biurze. Takie staże są skierowane głównie do osób, które zajmują się absorpcją środków unijnych lub będą się zajmować na terenie jakiejś gminy czy powiatu. Warunkiem jest współuczestniczenie we współfinansowaniu tego biura. Partycypacja jest na poziomie około 5 tys. rocznie. Wydaje się, że nie jest to jakaś ogromna kwota. Myślę, że dla gmin mogłoby to być pomocne, szczególnie dla tych, które mają trudności w pisaniu projektów, które nie mają jeszcze takich ludzi.
Paweł Kowalczyk: Bardzo ważną sprawą, którą Pani poruszała, była uchwała w sprawie przyjęcia kryteriów podziału środków funduszu pracy na samorządy powiatowe województwa opolskiego na 2007 rok. Dlaczego ta sprawa jest tak ważna dla naszego powiatu?
Jolanta Malinowska: Elementy stałe wykorzystywane do ustalania kryteriów podziału środków Funduszu Pracy, wynikające z ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy są rozdzielane według pewnego ścisłego algorytmu. Ten wzór jest ustalany drogą rządowego rozporządzenia. Niestety, powiat brzeski ma niekorzystny przelicznik na jednego bezrobotnego, wynikający z tego algorytmu. To tak naprawdę decyduje o tym, że środki, które są przyznawane do Urzędów Pracy, nie są równe we wszystkich powiatach. Komisja Gospodarki i Polityki Regionalnej Sejmiku Wojewódzkiego wystąpiła z wnioskiem o to, żeby samorząd województwa mógł modyfikować ten algorytm.
Paweł Kowalczyk: Dziękuję zatem za rozmowę.